ژن هايي که توسط نور تحريک و بيان مي شوند

آناليز پروموتور ژنهاي فعال در حضور نور نشان از وجود المنت هاي خاصي است که وجود اين المنت ها براي بيان ژن در شرايط نوري ضروري هستند. اين توالي ها که به المنت هاي مسئول براي تحريک ژن در شرايط نوري (LREs)[1] شناخته شده اند در قسمتهاي مختلف پروموتر قرار گرفته اند .درک عکس العمل LREs بسيار پيچيده است، دليل اصلي آن تعداد و قرار گيري آنها در پروموتر ژنهاي حساس به نور است که در بسياري از موارد برخي از آنها پروموتر را همراهي مي کنند و به تنهايي تاثير چنداني ندارند. ظاهرا” وجود اين المنت ها به همراه همديگر موجبات عکس العملهاي ژني را فراهم مي کنند و سبب اتصال پروتئينهاي رونويسي و تحريک مکانيسم رونويسي مي شوند. در برخي موارد بعضي از LREs مي توانند دقيقا” عکس فعاليت ساير LREs عمل کنند و در مکانيسم کاهش فعاليت ژن دخيل باشند.

1-12-3- ژن هايي که توسط آبسيزيک اسيد تحريک و بيان مي شوند

آبسيزيک اسيد، هورمون گياهي است که بيان تعداد زيادي از ژنهاي گياهي را تحت کنترل خود دارد. آناليز پروموتورهاي مختلف متعلق به ژنهاي تحريک پذير نسبت به آبسيزيک اسيد وجود توالي­هاي خاصي را تاييد مي کند که با انتقال آنها به پروموتور ژن هاي ديگر تحريک پذيري نسبت به آبسيزيک اسيد بصورت کافي و کامل در  ژن جديد القاء مي شود. در داخل پروموتور مربوط به ژن هاي تحريک شونده توسط آبسيزيک اسيد، معمولا”چند المنت بعنوان مرکز اصلي به حساسيت شناخته شده اند که ABRE[2] يا المنت هاي مسئول در مقابل آبسيزيک اسيد ناميده مي شوند که معمولا” داراي توالي ACGT هستند. در کنار المنت هاي ABRE، گروه ديگري از المنت ها به نام المنت هاي مکمل (CE) نيز توانايي انتقال تحريک پذيري به آبسيزيک اسيد را دارا مي باشند ( جدول 1-5).

1-12-4- بيان ژن در بافت هاي ويژه

يکي از سوالات مطرح براي محققان چگونگي جاسازي پروتئين­ها در يک بافت خاص بود. آناليز پروموتر ژنهاي فراواني که در بافتهاي مختلف بيان مي شدند، نشان از وجود توالي­هاي خاصي در پروموتر اين ژنها بود که به صورت موثري موجبات انتقال پروتيئن و قرار گيري آن در بافت خاص را فراهم مي کرد. برخي از ژنهاي گياهي که منشاء هستک داشتند ولي پروتئين آنها در کلروپلاست و يا اندامکهاي ديگرفعال مي­شد جزء اين دسته از ژنها بودند. به عنوان مثال، از جمله به پروتئين هايي که در داخل بذر گياه ذخيره مي شوند مي توان به لگومين اشاره نمود. توالي هاي مربوط به اين پروتئين که سبب جاسازي آن دو داخل بذر گياه مي شود در پروموتر ژن قرار گرفته که بصورت´ CAAGCTGCA-3و-TCCATAGCCATG ´5 است.

برگرفته از کتاب ‌‌ژنتيک و بيوتکنولو‌ي گياهي نوشته دکتر مهدي خزاعي