معرفی سلول های بنیادی:
سلول بنيادي مادر تمام سلولها است و
توانايي تبديل به تمام سلولهای بدن را دارا می باشد. اين سلولها واجد
توانايي خود نوسازي (Self Renewing) و تمايز (Differentiating) به انواع
سلولها از جمله سلولهاي خوني، قلبي، عصبي و غضروفي هستند. هم چنين در
بازسازي و ترميم بافت هاي مختلف بدن بدنبال آسيب و جراحت موثر بوده و مي
توانند به درون بافتهاي آسيب ديده اي که بخش عمده سلولهاي آنها از بين رفته
است، پيوند زده شوند و جايگزين سلولهاي آسيب ديده شده و به ترميم و رفع
نقص در آن بافت بپردازند.
به دليل توانايي منحصر به فرد سلولهای
بنيادی، اين سلولها امروزه از مباحث جذاب در زيست شناسی و علوم درمانی می
باشند. هم چنين تحقيقات در اين زمينه دانش ما را درباره چگونگی رشد و تکوين
يک اندام از يک سلول منفرد افزايش داده است و مهمتر آنکه به فهم مکانيزم
جايگزينی سلولهای سالم با سلول های آسيب ديده کمک نموده است.
انواع سلول بنيادی
سلولهای
بنيادی را بر اساس خصوصيات و ويژگی به سه دسته سلولهای بنيادی جنينی،
سلولهای بنيادی بالغ و سلولهای بنيادی خون بند ناف تقسيم می کنند.
سلولهای بنيادی جنينی: از توده سلولی داخلی جنين 16-14 روزه گرفته می شود و قادر است تمام سلولها و بافتهای يک فرد کامل را بسازد.
سلولهای
بنيادی بالغ: به سلولهايي که پس از تولد از بافت های مختلف فرد بالغ جدا
می شوند، گفته می شود. سلولهای بنيادی خونساز مستقر در مغز استخوان، مغز،
کبد و ساير بافت ها از اين دسته می باشند که قدرت تمايز به برخی از بافتها
را دارا می باشند.
سلولهای بنيادی خون بندناف: از بندناف استخراج شده و همانند سلولهای بنيادی خونساز مغز استخوان می باشند.
بیماریهايي که با خون بند ناف درمان شده اند :
فهرستی از بيماريهايي که با استفاده از سلولهای بنيادی خون بندناف قابل درمان هستند به شرح ذيل می باشد:
اختلالات سلولهای بنيادی: کم خونی آپلاستيک، کم خوني فانکوني، هموگلوبينوری حمله ای شبانه (PNH)
لوسمی حاد: AML، ALL، لوسمی تمايز نيافته حاد لوسمی مزمن CML
بيماريهای نقص در توليد لنفوسيتها: لنفوم غير هوچکين، لنفوم هوچکين
ناهنجاريهای ارثی گلبولهای قرمز: اختلالات سيستم ايمنی مادرزادی:
بتا، تالاسمی ماژور، کم خونی سلولی داسی شکل سندروم کاستمن، نقص چسبندگی لکوسيتی، سندروم دی جرج
نقص ارثی پلاکتی: پلاسماسل:
ترومبوسيتوپنی مادرزادی اختلالات مولتی پل ميلوما، لوسمی پلاسماسل
بيماريهای ارثی: ساير بيماريها:
سندروم
لش نيهان، هيپوپلازی غضروف بيماری الزايمر، ديابت، پارکينسون، صدمات
نخاعی، سکته های قلبی و مغزی، بيماريهای کبدی، ديستروفی عضلانی
در
حال حاضر در کشورمان فقط بیماریهایی که منشاء خونی دارند از جمله تالاسمی ،
سرطان خون و کم خونی ها با استفاده از سلولهای بنیادی خون بند ناف قابل
درمان هستند.